Çok okuyan mı bilir çok gezen mi? sorusu hala sorulduğuna göre, münazara yarışmalarında hala yer bulabildiğine göre net bir cevabı yok. Soruyu şöyle değiştirelim o zaman. Çok okuyan mı değer bilir yoksa çok gezen mi? İşte bu sorunun cevabı var: Çok gezen.
Bir süredir 6. sınıf öğrencilerimle “Çocuklarla Osmanlı tarihi sarayları sohbetleri” adı altında bir proje yürütüyorum. Bu projede Osmanlı’nın İstanbul’da bulunan 12 tarihi sarayını tek tek geziyor, sonrasında saraylarla ilgili sohbetler ediyoruz. Böylece gezide öğrendiğimiz bilgilerimizi perçinliyor, saraylar arasında kıyaslama yapabiliyor ve Osmanlı’nın saray kültürü dünyasını daha iyi anlayabiliyoruz. Proje bitiminde öğrencilerime şöyle bir soru yönelttim: Bu proje dahilinde Osmanlı’nın bütün tarihi saraylarını gezdik, bu konuda bol bol sohbet ettik. Peki sizde bir değişim oldu mu? Projeye başlamadan önceki sizle proje sonrasındaki siz aynı mı? Hep bir ağızdan “Hayır” dediler. Gözlerindeki ışıltıyı görmeliydiniz. Grubun en aktif olan öğrencisi ekledi sonra. “Hocam ben daha önce kendime Osmanlı tarihi diye bir ders niye var diye soruyordum. Çok sıkıcıydı çünkü. Oysa öyle değilmiş. Çok eğlenceli. Çok güzel. Artık Osmanlı tarihini seviyorum.” Öğrencide Osmanlı tarihine olan bu sevgiyi, bu değeri kazandıran gezinin kendisi. Çünkü öğrenci saray gezileri aracılığıyla artık tarihe dokunabiliyor, içinde gezip görerek onu hissedebiliyor, bir zaman tünelindeymiş gibi 150-200 yıllık bir yolculuk yapabiliyor.
Velhasıl kelam, çocukta tarihimize ve doğamıza olan sevgiyi ortaya çıkarabilmek için tarihi ve doğal varlıklarımızı gezmesi elzemdir. Kitap başka hayat başkadır çünkü. Bu sebeple yaz tatilinde çocuğunuzla beraber bir gezi programı yapmanızı bilmem önermeme gerek var mı? Aşağıda yaz tatili için çocuğunuzun ufkunu açacak, tarihimize ve doğal varlıklarımıza olan verdiği değeri artıracak 7 müze önerisi var. Bunlardan 5 i tarihi varlıklarımızı, 2 si doğal varlıklarımızı tanıma amaçlıdır. Topkapı Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, Oyuncak müzesi, Miniatürk gibi popüler mekanlara bu yazıda değinilmedi. Bu yazının konusu biraz da popüler olmayanlara odaklı çünkü. Ve hepsinde çocuklara dair eğlenceli içerikler mevcut. Başlayalım;
Saray Koleksiyonları Müzesi
Osmanlı’nın son dönem sarayları olan Dolmabahçe, Çırağan, Yıldız ve Beylerbeyi saraylarında gündelik hayatta kullanılan eşyalar bu müzede sergileniyor. Temizlik ve bakım ürünleri, müzik aletleri, saatler, mobilya takımları, halılar, kilimler, seccadeler, mutfak araç ve gereçleri, sobalar, aydınlatma ürünleri müzede sergilenen eserlerden sadece bir kısmı. Müzede çocuklar için ayrılmış bir bölümde var. Saray hayatında şehzadelerin ve sultanların henüz çocukken giydiği kıyafetleri, oyuncakları, eğitim araç ve gereçlerini burada görebiliyoruz. Ben, 1800’lü yıllarda şehzadelerin ve sultanların o dönem henüz yeni çıkmış olan ve bir tür zihin egzersizi olarak kabul edilen legolarla oynadığını gördüğümde çok şaşırmıştım. Eminim siz de çocuğunuz da çok şaşıracak.
Adres: Dolmabahçe Caddesi (Eski Dolmabahçe Kültür Merkezi Binası) Beşiktaş
Ziyaret:Pazartesi günleri kapalıdır. Diğer günler 09:00-17:00 saatleri arası ziyarete açıktır. Giriş ücretli. Tam 10, öğrenci-öğretmen 5 TL.
İstanbul Demiryolu Müzesi
Sirkeci garı’nda bulunan müzede, demiryolu tarihimizi aydınlatan çizimler, fotoğraflar, demiryolu aletleri ve haberleşme araçları gibi eserler sergileniyor. Müze sadece yetişkinler için değil çocuklar için de yapılmış. Hatta çocuğunuzu bu müzeden çıkartmakta epey zorlanabilirsiniz. Çünkü hepsi orijinal 100-150 yıllık oyuncak tren setleri sergileniyor. Görevliden istediğinizde düğmeye basıyor ve tren vagonlarıyla çuf çuf sesleri eşiliğinde hareket ediyor. Tünellerden geçiyor, ray değiştiriyor, tabelalar inip kalkıyor. Bu satırların yazarı çocukluğunda hep böyle bir tren seti istemişti. Ama hiç sahip olamamıştı. Müzeyi ilk ziyaret ettiğinde belki bir saat, geçip giden trenleri izlemesi hep bu yüzdendi işte.
Adres: Sirkeci Tren Garı, Hocapaşa Mahallesi- Fatih
Ziyaret: Pazar-Pazartesi ve resmi tatiller dışında her gün 09.00-12.30 ve 13.00-17.00 saatleri arasında açıktır. Ücretsizdir.
Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesi
Diorama, tarihte gerçekleşmiş canlı olayların, maketler aracılığıyla 3D olarak bire bir aktarılmasıdır. 6 katlı müzenin her katında Osmanlı, Anadolu Selçuklu Devleti, Roma, Kurtuluş Savaşı, 1. ve 2. Dünya savaşları ve daha birçok tarihi döneme ait objeler ve dioramalar kronolojik bir şekilde sergileniyor. Özellikle savaş sahneleri müthiştir. Her bir detay titizlikle işlenmiş. O dönemi adeta yaşıyor, detaylardaki kusursuzluğa bayılıyorsunuz.
Adres: Hürriyet Mah. Cemil Bengü Cad. No: 21, Çağlayan
Ziyaret: Salı, Çarşamba, Perşembe, Cuma ve Cumartesi : 10:00 – 18:00, Pazar : 12:00 – 18:00 arası açıktır. Giriş ücretli. Yetişkin 30, öğrenci ve öğretmen 10 TL.
İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi
Bu müze aracılığıyla İslam bilim tarihinin teknolojik serüvenine tanıklık edebilirsiniz. Zaten müzenin kurulmasındaki amaç İslam Tarihi’nde bilimin ve teknolojini serüvenini bizzat müslüman bilimadamlarının ürettikleri bilimsel ürün ve icatlar aracılığıyla tanıtılmasını sağlamak. Bu haliyle oldukça tematik bir müze. Genelde İslam bilim tarihi pek bilinmez. Müze, bünyesinde sergilenen 570 eser aracığıyla bu bilinmezliğe bir perde aralıyor. İki kattan oluşan müzede 12 sergi salonu bulunuyor. Salonların tamamında İslam bilim adamlarının ortaya koydukları eserlerin model ve maketleri sergileniyor. Saatler, hesap makineleri, mancınıklar, otomatlar, matematik ve geometri ile ilgili araç ve gereçler, astronomi aletleri, pusulalar, tıp aletleri…
Adres : Gülhane Parkı İçi Has Ahırlar Binası , Gülhane / Fatih
Ziyaret: Her gün, Kış Dönemi 09.00 – 16.30, Yaz Dönemi 09:00 – 18:30 saatleri arasında ziyarete açıktır. Müzekart geçerli. Müzekart yoksa giriş 10 TL.
Büyük Saray Mozaikleri Müzesi
Çocuklar canlı yaşamına düşkündürler. Sultanahmet’te bulunan bu müzede tam da çocukların ilgisini çekebilecek mozaikler sergileniyor. İstanbul’un Osmanlı’dan önceki sakini olan Bizans Devleti’nin saraylarını nasıl süslediğini çocuk (ve eğer bilmiyorsanız elbette ki siz de!) bu mozaikler aracılığıyla daha iyi anlayabilir. Çünkü bu müzede sergilenen mozaiklerin hemen hepsi doğal yaşama ve canlı hayatına ilişkin. Ve tüm mozaikler adını konularından alıyor. Kartalla yılanın savaşı, otlayan keçi, dinlenen yaşlı çoban, kaz çobanları, deve üstünde çocuklar gibi. Ben bu müzeyi gezdirirken öğrencilerime mozaiklerin adlarını söylemiş, o mozaikleri müzede bulmalarını istemiştim. Böylece gezimiz çok eğlenceli geçmişti. Aynısını siz de yapabilirsiniz. Sonuçta müzeyi nasıl kullandığınız önemlidir.
Adres: Arasta Çarşısı, Sultanahmet Mahallesi-Fatih
Ziyaret: 15 Nisan – 25 Ekim tarihleri arası her gün 09.00–19.00 saatlerinde gezilebilir. 25 Ekim – 15 Nisan tarihleri arası her gün 09.00–17.00 saatlerinde gezilebilir. Müzekart geçerli. Müzekart yoksa giriş 15 TL.
Kelebek Çiftliği
Çocuğunuzla hem kelebekleri tanıyıp hem de tropikal bir ormanı andıran botanik parkın tadını çıkarabileceğiniz bir çiftlik burası. Dünyanın dört bir tarafından getirilen kelebek yumurtaları gerekli sıcaklık ve nem şartları sağlanmış bu çiftlikte büyüyorlar. Çiftlikte gezerken her an omzunuza bir kelebeğin konması olası. Çiftliğe girişte ilkin kelebeklerle ilgili 13 dakikalı bir video sunum izliyorsunuz. Kelebeklerin üremesi, yaşamı ve çeşitleri hakkında bilgi edindikten sonra çiftliğe giriyor ve kelebekleri inceleyebiliyorsunuz. Çiftlik sadece kelebeklerden ibaret değil. Çeşitli bitki türleri, papağan ve balık çeşitleri de bulunuyor. Bahçesinde çay, kahve içip bir şeyler atıştırabildiğiniz cafesi de mevcut.
Adres: Fatih Sultan Caddesi, Zerzevatçıköy (Acarkent bitişiği) Beykoz
Ziyaret: 10.00-18.00 saatleri arasında haftanın her günü açıktır. Giriş ücretli. Yetişkin (15 Yaş üzeri) 25,00, çocuk (3-14 Yaş) 22,50 TL.
Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi
Çocuk parkından, mesire alanına, ördek dolu göletlerden, yüzlerce çeşit çiçek, çalı ve ağaç türünün bulunduğu botanik bahçelerine kadar büyük bir çeşitlilik mevcut Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi’nde. Haftasonu ailece piknik yapıp, İstanbul’dan Anadolu’nun hemen tüm bölgelerine kadar yetişen bitki türlerini tanıyabilirsiniz burada. Botanik bahçesi adalar halinde parsellenmiş. Anadolu Adası, Trakya Adası, İstanbul Adası, Meşe Adası, Mesire Adası bunlardan bazıları.
Adres: Atatürk Mahallesi, Ataşehir Bulvarı, Ataşehir
Ziyaret: Haftanın her günü açık. Giriş ücretsizdir.
Not: Bu yazı Mekteb-i Üsküdar Dergisi’nin 2018 yılı yaz dönemi sayısında yayınlanmıştır.
Ayşe Nur says:
Her ne kadar yaz tatilinin son demlerinde karşılaşmış olsam da, çok faydalı oldu. Hiç duymadığım ve merak uyandıran müzeleri keşfettim. Teşekkürler.