Babası ilmiye sınıfından bir katip. Amcası imam. Kendisiyse Osmanlının belki de en delikanlı materyalisti. Çünkü Osmanlı gibi muhafazakar bir toplumda materyalist düşüncelerini gözünü budaktan sakınmayarak savunan biri o. Haliyle de cezası hep yurt dışında sürgün yaşamak olan biri. Ama ne siyasetin ne de sıkı sıkıya bağlı olduğu materyalizmin peşini hiç bırakmayan biri. Sürgündeyken Cumhuriyet’in temel taşı olan İttihat ve Terakki Cemiyeti’ni birkaç arkadaşıyla beraber kurdu. Batılılaşmayı ve […]
Rivayet olunur ki padişah 3. Murat bir gün hanendeleri ve sazendeleri ile şu an tabanı kalan bu köşkte muhtemelen tam da bu taban üzerinde meşk ederiken İskenderiye’den Osmanlı donanması dönmektedir. Ve gelenek üzerine kadırgalar saray önünden geçerken sarayı selamlamak için top atışı yaparlar. Top atışı üzerine umulmadık bir biçimde köşk, zangır zangır titrer. Donanma daha önce yüzlerce kez saray önünden […]
Sahibi bu köşkü yaptırdığı zaman daha 22 yaşında tıfıl bir delikanlı. Haliyle köşkü alınteriyle yaptırmamış. Delikanlının dedesi tam 11 yıl Şeyhülislam’lık yapan Üryanizade Ahmet Esat Efendi. Padişah Abdülhamit, şeyhülislama Kuzguncuk sırtlarındaki bu arsayı hediye edince, o da torununa hediye etmiş ve torun Mahmut Cemil Efendi’de 1885’de bu köşkü yaptırmış. Tabi para, baba parası. Sonra torun olmuş, Cemil Molla adıyla meşhur. Ama bu meşhurluk anasının ak sütü gibi helaldir, […]
Bir edebiyat ve İslam aşığıdır Mehmet Akif. Yeniden ürken, eskininse görkemli bir hayranıdır. Bir devlet memuru, bir veterinerdir. Üstelikte bu alanda okulu birincilikle bitirecek kadar iyidir. Anadolu’nun, Rumeli’nin, Arnavutluk ve Arabistan’ın bir çok bölgesini bulaşıcı hayvan hastalıklarının tedavisi için dolaşır. Bir yandan devlet memurluğu yapar, Bir yandan okur, Bir yandan yazar, Bir yandan öğetir. Çünkü İstanbul’da, Hem veterinerlik dairesi müdür yardımcılığı yapar, Hem […]
İki meleğin arasından sırıtan şeytan kılıklı bu adama iyi bakın. Çünkü bunu buraya yaptıran adama da, bu binaya da tarih aynen böyle sırıtmış. Nasıl mı? Çok parası varmış çook. Bir tavlası varmış, zarı elmastan kesme, tahtası zümrütlerden ve yakutlardanmış. Sırf lüfer avlamak için ortası olta sarkıtmak için delinmiş, özel bir yat bile yaptırmış. Namına yakıştıramamış demek ki kayıklardan, vapurlardan balık avlamayı ya da sıradan adamlar […]
Vakti zamanında İstanbul’un sosyetik kadınlarının sırf bu rölyeflere sahip binanın önünden geçebilmek için süslenip süslendikleri söylenir. İddiaa ne derece doğrudur bilinmez, ama doğruluk payı yüksek olabilir. Çünkü bu bina Türkiye’nin ilk moda evidir. İstanbul’un zenginlerine modanın merkezi Paris’in son kreasyonlarının tanıtıldığı, defilelerin düzenlendiği yerdir. İlginç ama modaevini yaptıran İslamcıların bayraktarı bir padişah. İslamcılık nire Paris modası nire demeyin. Çünkü yaptıran, 2. Abdülhamittir. Jean Botter 2. Abdülhamit’in modacısıdır ya […]
Ünlü alışveriş merkezi Capitol’un burda olmasından ve Boğaziçi Köprüsü’nün Anadolu girişinin bu semtten başlamasından dolayı Altunizade’yi herkes bilir. Peki kaç kişi Altunizade’ye adını veren zat-ı şahanenin Altunizade’deki köşkünü bilir. Oysa bu bilinmezliğe inat oldukça gözönünde bir yerdedir. Minibüsle, Koşuyolu üzerinden Kadıköy’e gidenler bilirler. Yol üzerinde bulunan Altunizade İsmail Zühtü Paşa Camii’nin tam karşında kirli sarı renki, üç katlı ahşap bir konak vardır.
Kispet giyip yağlanacak ve devrin ünü pehlivanlarıyla güreş tutacak kadar pehlivanlığa meraklı bir padişahtı Abdülaziz. Bundan dolayı da Osmanlı hareminde padişahlara söylenen “Arslanım” ünvanına belki de en uygun olan padişahtı. Çünkü bağırmaktan daha ziyade esip, gürlermiş. Avcılığa da meraklıymış Abdülaziz. Sık sık Alemdağ’a avlanmaya çıkarmış. Ava giderken de gerekli hazırlıkları yapması ve dinlenmesi için yol üzerindeki bir noktaya küçük bir köşk yaptırmış. Köşk, tek […]
Seferoğulları ve Tellioğullları. Türkiyenin belkide en ünlü iki ailesi. Çünkü Kemal Sunal’ın, Şener Şen’in ve Adile Naşit’in başrollerini paylaştığı “Tosun Paşa” filmiyle bu iki aile arasındaki rekabet Ve ” Tellioğullarına ölüm yaşasın Seferoğulları” nidaları 7 den 70 şe herkesin zihnine kazınmış durumda. Aşağıdaki fotoğrafta İstanbul’un ilk apartmanlarından olan Seferoğlu Apartmanına ait. İstanbul’un ilk apartmanları Galata bölgesinde yapılıyor. Çünkü bu bölge İstanbul’da ticaret ve finanasın aynı […]
Bu merdivenlerden hiç çıkamamış Ahmet Ratib Paşa. Yaptırmasına yaptırmışta, hiç çıkamamış işte. Bu durumun oldukça trajik olduğunu düşünenler var. Trajediyle de yetinmeyip, Bir hüzün hikayesi olarak anlatanlar var. Bense tam tersini düşünüyorum. Trajedi değil adalet olduğunu iddaa ediyorum. Anlatıyorum. Karar sizin. Ahmet Ratib Paşa, 2.Abdülhamit istibdatının has adamlarındandır. 1892-1908 yılları arasında Kesintisiz 16 yıl Hicaz Valiliği ve kumandanlığı yapmıştır. Paşa, Küçük […]
Adile Sultan’ın Fındıklı’da bir sarayı var, Sarayının adı şuan “Mimar Sinan Üniversitesi” Adile Sultan’ın Kandilli’de de bir sarayı var. O sarayının adı da şuan “Kandilli Kız Lisesi” Ve Adile Sultan’ın Üsküdar’da da bir sarayı var. O sarayın adı da şuan “Validebağ Öğretmenevi” Bir tesadüf mü yoksa vasiyet mi? Aslında ikisi de değil. Adına “devamlılık” denen tarihin görünmeyen eli sadece. Çünkü, […]
Beylerbeyi, boğazı selamlayan 200 küsür yıllık camisi, sarayı, tarihi yalıları, restorantları ve ahşap evleriyle boğazın incilerinden. Bizans döneminde burası bahçeleriyle ünlü küçük bir kasabadır. Bu küçük kasabanın bir de kilisesi vardır. Kilise, kasabası kadar küçük müdür bilinmez, ama kilisenin haçının çok büyük olduğu kesindir. Çünkü, kilisenin tepesindeki bu kocaman haç kasabaya adını verir. İstavroz denir kasabaya yani haç. İstavroz kasabasına, 1580’li yıllarda Rumeli Beylerbeyi olan […]
Şıklık ve zerafetin göğe doğru 6 kat uzandığı bir apartman Mısır Apartmanı. Adı doğuyla ilgili ama görüntüsünün doğuyla hiç ilgisi yok. Çünkü, Art Nouveau denilen sanat anlayışıyla yapılmış. Yani buram buram batı. Oysa içinde yaşananlar hep doğu. Anlayacağınız içi ayrı dışı ayrı bir apartman Mısır Apartmanı. Hikayesine gelince. Mısır Prensi Abbas Halim Paşa dönemin ünlü Ermeni mimarı Hovsep Aznavuryan‘dan kışlık bir konak yapmasını ister. Yer olarak da İstanbul’un gözde […]
Bu pencereler dile kolay,2 yıl hiç açılmamış. Döneminin en iyi porselen satıcısı… Kadir kıymet bilen yas tutan vefakar bir aşığı. Adı, Henri Degucis. 1870’li yılların sonunda ünlü mimarlardan Vallauri’ye Galata’da kışlık bir konak yaptırmış. 1881’de de ailesi ile beraber yapılan konağa taşınmışlar. Uzun yıllar da bu konakta güzel günler yaşamışlar. 1940’ta karısı ölmüş Degucis’in. Ve Decugis için ömrünün sonuna kadar sürecek yas dönemi […]
Ragıp Paşa, padişah 2. Abdülhamit’in en has adamlarından biri, belki de birincisi. Çünkü Abdülhamit’in başa geçtiği 1876’dan, tahtan indirildiği 1908’e kadar tam 32 yıl Abdülhamit’in mabeyncisi olmuş. 1909’da İttihatçılar Abdülhamit’i Selanik’e sürgüne gönderince, Abdülhamit’in bu en has adamına kıyak geçeçek değillerdi ya… Onuda Midilli’ye sürdüler. Birkaç yıllık sürgün hayatından sonra da İstanbul’a geri döndü Ragıp Paşa. 1920’de de yakalandığı mide kanserine yenik düştü. Neden mide kanserine yakalandığına […]
Bu aksakallı adam Andrea Gritti. 15 yıl Venedik Devleti başkanlığı yapmış. Öldüğünde de 84 yaşındaymış. Ölüm sebebi de garip: Aşırı yılanbalığı kızartması yemek. Andrea Gritti İstanbul’a ayak bastığında yıl 1497’dir. Buğday ticareti yapan bir zengin, bir beydir o. 1503’te de Venedik Devletinin Osmanlı’da ki elçisi olur. Elçilik binası olarakta Pera Bağları’nda ki bir evi kullanır. İstanbul’da lüks bir yaşam sürer Andrea Gritti. Şarap ve kadın en büyük keyfidir. Beş […]
Lüks, ihtişam,yoksulluk ve trajedi maşallah gani gani. Sanki hepsi Frej apartmanı denilen bu binada buluşuvermiş. Selim Hanna Frej, Beyrutlu bir zengindir. O kadar zengindir ki Hayfa’dan Lübnan’a,Lübnan’dan Trablusgarp’a kadar çok geniş bir alanın deniz ticareti haklarını Osmanlı’dan 99 yıllığına kiralamaya gözü alabilir. Süper zengin Selim Hanna Frej 1900’lü yılların başlarında lüks bir konut yaptırır. Dönemin en gösterişli partileri de haliyle bu ultralüks konutta yapılmaya başlanır. Öyle ki […]
Muhalefetin “çingeneden sadrazam yaptılar” diye aşağılamasına maruz kalacak kadar halktan çıkma biri. 1900’de orta kademe bir posta memuru. 1917’de devletin en tepesinde bir sadrazam. İttihat ve Terakki Partisinin sayısız “genç liderler”inden en tepedeki üç paşasından biri. Ve bu çok tartışılan üç isimden, tartışmasız en tartışılanı. Çünkü çok tartışılan Ermeni tehcirinin bir numaralı adamı. Deyim yerindeyse mimarı. Geldiği yeri unutmayıp , lüks ve şaşalı sadrazam konaklarını değil […]
Dile kolay tam yedi dil biliyor, Tanzimat sonrası edebiyatımızın ilk kadın şairi olmak gibi ciddi bir ünvana sahip ve çok da güzel. Yukarıdaki konak işte bu entellektüel kadının hayatının bir kesitine tanıklık etmiş . Kimi zaman şiirlerini burada kaleme almış Şair Nigar Hanım, kimi zamansa bahtsız evliliği için burada ağlamış. Şair Nigar Hanım için hayat epey erken başlamış. 1872’nin bir Aralık günü, Mehmet İhsan […]
Yukarıdaki sert adam , tek parti yönetiminin ideolaoglarındandır. Haliyle demokrasi ile arası pek iyi değildir. Çünkü o, Libya’da, Balkan Harbi’nde, 1.Dünya savaşında bulunmuş “sert” bir askerdir. 1925 yılında yaptığı İçişleri Bakanlığı’nı bırakmıştır. Nedeni Başbakan Fethi Okyar’ın Şeyh Sait İsyanı’nı bastırırken “yumuşak” davranmasıdır. Aralıklarla dört defa CHP’nin genel sekreterliğini yapar. Zamanla parti içinde çok güçlenir. Atatürk ve İnönü’den sonra partinin üçüncü adamı olarak sivrilir bir ara. Faşist İtalya’nın ve […]
Yıl 1940’tır. Bursa Cezaevi’nde Nazım Hikmet’le tanışır ve yazdığı şiirleri ona okur. Nazım şiirleri güzelce dinler ve sonra da bir güzel azarlar onu ‘sen şiir yazmayı bırak’ der Nazım, “yazacaksan roman yaz.” O andan sonra şiiri bırakır. Toplam 27 roman yazar. 27 romanın 17 sini de bu küçük, yeşil, yoksul evde yazar. Hatta izlenme rekorları kıran Hanımın Çiftliği dizisi bile biti bile eksik olmayan bir yoksullukla […]