Bizans Hipodrom dedi. Osmanlı At Meydanı.
Bizans atlı araba yarışları yapardı. Osmanlı cirit.
Bizans danslar, eğlenceler, cambazlık gösterileri yapardı. Osmanlı haftalarca süren sünnet düğünleri, cambazlık gösterileri.
Ve Bizans an olurdu ayaklananları kanlı şekilde burada bastırırdı. Osmanlı da ayaklananların kellerini meydanın ortasında ki Vakvak ağacının dallarına burada asardı.
1800 yıllık meydandır. Burada tarih olduğu gibi akmıştır. Çünkü tarihte aslolan devamlılıktır. Çünkü tarih akıştır. Zamanın insanca ilmek ilmek işlendiği nakıştır.
İstanbul’da bilinmesi gereken ilk yerdir Sultanahmet Meydanı. Çünkü bu meydan tarihle harmanlanmıştır. Deyim yerindeyse bu meydan tarihi kuşanmıştır.
Gezinizden önce Sultanahmet Meydanı’nın 1500 yıl önceki halini Bizanslı genç bir ozanın kaleminden düşleyin: Bizanslı genç ozan Sultanahmet’te
Gezinize başından değil de meydanın tam ortasından başlayın. Çünkü meydanın ortasında Osmanlı’daki çok kültürlülüğünün bir simge-i şahanesi var.
Türk İslam Eserleri Müzesi’nden yaklaşık 20 metre ileride meydanın Terzihane Sokak’la birleştiği köşede, çukurda bulunan çeşmeden bahsediyorum: Çukurçeşme’den.
Osmanlı bu çeşmeyi Kanuni Sultan Süleyman yıllarında yapmış. Yaparken de üzerinde haç kabartması olan mermerler kullanmış. Ve yüzyıllarca haç kabartmalarıyla süslü bu çeşmeden kana kana su içmiş. Bu çeşme Sultanahmet Meydanı’nın markası olabilir.
Nasıl mı? Detay için yazıyı tıklayın: Sultanahmet Meydanı’nın Haçları
Şimdi meydanın başına geri dönebilir ve gezimize buradan devam edebiliriz.
Burada dikkatinizi ilk çeken yapı Alman Çeşmesi olur. Dikkate değer güzel bir çeşmedir bu. Bu çeşmenin tarihini hem de bir eşekarısının yaşadıklarından şu yazımda anlatmıştım: Bir Eşekarısının Yaşadıklarından Alman Çeşmesi’nin Tarihi
Alman Çeşmesi’nden biraz ileride sağda Tapu ve Kadastro Müdürlüğü binası var. Bu bina 1881 yılında kadastro binası olarak yapılmış. Halen de aynı amaçla kullanılıyor. Ama artık son demlerini yaşıyor. Yakında paracıkları çeken bir otel olacak.
Binanın tarihine ve otel olmasına dair naçizane yorumum şu yazımda: Defter-i Hakani
Biraz ileride İstanbul’un en kıdemli anıtı olan Obelisk var ya da nam-ı diğer Mısır Dikilitaşı. Obelisk’in, gücün simgeliğinden cambazlara ulaşan heybetli ama bir o kadar da trajik bir hikayesi var.
O’nu da şu yazımda anlatmıştım: Dikilitaş’ın Kudretle Dolu Hikayesi
Dikilitaş’ın tam karşısında şu an Türk İslam Eserleri Müzesi olarak kullanılan Pargalı İbrahim Paşa’nın sarayı var.
Bu saray tarih boyunca sadrazamları, vezirleri, cariyeleri, delileri, arslanları ve filleri ağırlamış. Şimdiyse Türk ve İslam tarihinin en güzide eserlerine ev sahipliği ağırlıyor. Sarayın tarihine dair detayı merak ediyorsanız tıklayın: Pargalı İbrahim Paşa’nın Sarayı
Dikilitaş’ın ilerisinde ise meydandaki dikilitaşlardan en küçüğü olan Yılanlı Sütun bulunuyor. Kimileri Yılanlı Taş diyor ama bu taş değil, bronzdur. Ve tarihin belleğine çakılmış bronz bir çividir.
Neden mi? Nedenini merak ediyorsan işte sana link : Tarihin Belleğine Çakılan Bronz Çivi
Meydanın son dikilitaşı Örme Sütundur.
Bu sütun taşlardan örülerek yapıldığı için bu adı almış diğer adı da zaten Örme Taş’tır. Bu taşın da diğerlerinden geride kalmayan güzel bir hikayesi var.
Hikayenin detayı şu linkte: Taş Taş Örülen Sütun
Örme Sütun’un arkasında meydanı boydan boya kateden ve şu an Marmara Üniversitesi Rektörlük Binası olarak kullanılan bir bina var.
Bu bina Sultan 2. Abdülhamit Döneminde yapılmış bir ticaret mektebi.Ve bu mektebin bizim tarihimizle özdeşleşen ne yazık ki trajik bir yönü var.
Trajedinin o yönünü ve mektebin tarihini öğrenmek istiyorsanız şu yazımı okuyabilirsiniz: Devrik Bir Padişahtan Arta Kalan
Örme Sütun’un solunda ise şu an İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak kullanılan 2 katlı ahşap bir ev var.
Bu ev Cumhuriyet’in Atatürk ve İnönü’den sonra 3. adamı olarak bilinen Recep Peker’in evi.
Eve dair detaysa surada: Recep Peker’in Sultanahmet’te ki Evi
Gezi sonunda Bizans döneminde Sultanahmet Meydanı’nın nasıl bir görüntüye sahip olduğunu, meydanın nasıl kullanıldığını anlatan bir canlandırma video izlemek güzel olabilir. İşte linki: Bizans Sultanahmet Meydanı’nı nasıl kullanırdı?
Tüm bu geziyi bir kitapla taçlandırmak bilgilerimizi pekiştirmek ve ufkumuzu biraz daha genişletmek için uygun olabilir. Seza Sinanlar’ın ” AT MEYDANI: Bizans Araba Yarışlarından Osmanlı Şenliklerine ” adlı kitabı Sultanahmet Meydanı’nın yaşadıklarını Bizanstan Osmanlıya uzanan bir perspektifle anlatıyor. Kitapla ilgili detaylı bilgi için daha önce yazdığım makalemi okuyabilirsiniz: Sultanahmet Meydanı’nı Anlamak İçin Bir Okuma Önerisi
Bu yapıların haricinde geriye sadece Sultan Ahmet Külliyesi kalıyor. Bu külliye cami, çarşı, arasta, imaret, medrese, türbe, sıbyan mektebi, hünkar kasrı ve muvakkithaneden oluşuyor. Dolayısıyla ayrı bir rehber yapmak gerekir.
Bu yaziya 8 yorum yapilmis.
Bir yorum yapın Hakan Özsomer
———————————————————–
————————————————————
———————————————————-
———————————————————-
———————————————————
———————————————————
———————————————————
——————————————————–
————————————————————
——————————————————–
———————————————————
———————————————————–
——————————————————-
———————————————————–
——————————————————–
————————————————————
YAZI ETİKETLERİ
———————————————————-
Hakan Özsomer says:
Sergi-i umumi-i osmani binasına ne olduğu hakkında bir bilginiz varsa veya bir bilir kişiyi bana söyleyebilirmisiniz lutfen?
Nilgün Avan says:
Emeklerinize sağlık…harika olmuş…bunların çıktısını alıp bir daha bir daha okumam lazım..
Özlem says:
Sayfaniz cok Güzel ve Güzel bilgiler icerliyor, Berlinden selamlar
Halime says:
Ellerinize saglik, 2 saat once gordum sitenizi ve hala cikamadim. Cok begendim hepsini…
Tarihi ogrencilere sevdirecek bir yazim ve yaklasim. Yasadigimiz topraklari ve tarihimizi bilmiyoruz maalesef.
ENGİN ALGÜL says:
SN BEDÜK;
SULTANAHMET MEYDANI İLE İLGİLİ ANLATIMINIZDA ;
SAYFA KISITLAMASINA RAĞMEN ,
GÖRÜLMESİ GEREKENLERİN FOTOĞRAFLARINI YAYINLAMIŞSINIZ.
ANCAK ; İSTANBULU TANIMAYAN VEYA İLK KEZ O MEYDANI DOLAŞACAK ,
YERLİ YABANCI ZİYARETÇİLER İÇİN,MÜMKÜN OLABİLİYORSA İSTANBUL ŞEHİR HARİTASINIIN
SÖZ KONUSU ALANLA İLGİLİ BÖLÜMÜNÜN, FOTOĞRAFLARIN AİT OLDUĞU NESNELERİ, İŞARETLENEREK EKLENMESİ ,ANLATIMINIZI DAHA GÜÇLENDİRECEĞİ KANISINDAYIM.
YEREL VE MERKEZİ YÖNETİMLERİN, KENTİN TARİHİ,KÜLTÜREL VE DOĞAL DOKUSUNU DİKKATE ALMAYAN ANLAYIŞLARI İLE TOPLUMUMUZUN ,SORGULAMA VE KATILIMCILIKTAN UZAK ,UMURSAMAZ EGOİST VE DE YAŞADIĞI COĞRAFYA İLE İLGİLİ UYGARLIĞI ELİNİN TERSİ İLE İTMEYİ KENDİNE İLKE EDİNMİŞ ,YAĞMACI VE ÇAPULCU YAŞAM TARZININ BİRLEŞMESİ İLE BİR,BİR KAYBOLAN DEĞERLERİMİZİ ,
ÖNE ÇIKARAN ÇALIŞMALARINIZDAN DOLAYI SİZİ KUTLAR BAŞARINIZIN DEVAMINI DİLERİM.
SAGILARIMLA
ENGİN ALGÜL
Ramazan Bedük says:
Selamlar Engin Bey. Öncelikle güzel yorumunuz için teşekkürler. Sitede haritanın olmaması bir eksiklik lakin, bahsettiğiniz harita oluşturma meselesi için biraz zaman harcadım ama harita oluşturamadım…
alper says:
sizin gibi gezmeyi çok seven insanlara faydalı olabileceğini düşündüğüm bir adres http://www.neregidelim.com nerede yemek yenir nerede kalınır nerede eğlenilir hepsi bu adreste
meltem says:
hcm gerçekten çok gzlmiiş 😀