Osmanlı’da eğitim konusu, hakkında çok az çalışılan, çok az araştırma yapılan bir konu. Hatta Osmanlı’da eğitim konusunu masaya yatıran o kadar az yayın vardır ki topladığınızda, bir elin parmaklarını geçmediğini gördüğünüzde şaşırıp kalırsınız.
Hakkında yapılan bu kadar az sayıda çalışmaya nispet, Osmanlının eğitim tarihi son derece önemli ve önemli olduğu kadar da keyiflidir. Hatta bu eğitim tarihi, bizzat o tarihin gerçekleştiği mekanlar üzerinden izlenirse keyif katmerlenir. Hatta ve hatta bu eğitim mekanları İstanbul’un tarihsel mirasını keşfe çıkan bir gezinin içine serpiştirilirse o katmerli keyifin üzerine bir katmer daha eklenir.
İşte, gündemine hem İstanbul’un tarihsel mirasını alan hem de Osmanlı’da eğitim tarihinin, o eğitimin gerçekleştiği tarihi mekanlarda izini süren bir gezi programı başladı.
Ataşehir Kent Konseyi’nin düzenleyecisi olduğu, Ataşehir Belediyesi ve Ataşehir Milli Eğitim Müdürlüğü’nün desteklediği, rehberliğini benim yaptığım, 10 hafta sürecek olan “Sultanahmet- Beyazıt arası İstanbul’un tarihsel mirası ve Osmanlı’da eğitim” konulu gezilerin ilki 7 Nisan Pazar günü yani bugün yapıldı.
Gezi boyunca katılımcılarla Sultanahmet Meydanı’ndan Divanyolu Caddesi’ne ve oradan da ve Beyazıt Meydanı’na uzanan güzergahın Bizans’tan Osmanlı’ya uzanan tarihsel izi sürüldü.
Güzergah üzerinde bulunan ve birer Osmanlı eğitim kurumları olan sıbyan mektebi, medrese, rüştiye, Darülmaarif, Darülfünun gibi eğitim mekanlarına özel zaman ayrılıp bu eğitim kurumlarının mimarisi, bu mekanlarda eğitimin nasıl verildiği, vakfiyeleri, programları, hangi derslerin okutulduğu ile ilgili bilgiler verildi.
Sıbyan mekteplerinin tarihine ışık tutan dönem fotoğraflarının, medrese icazetnamelerinin, erkek ve kız rüşdiyeleri haftalık ders programlarının, medresede okutulan derslerin yer aldığı eklerin katılımcılara verildiği gezide gündemine eğitimi alan sohbetler edildi.
Bu sohbetlerde amaç pek rağbet görmeyen, üzerinde çok az çalışılan ve çok az yayın çıkarılan Osmanlı’da eğitim konusunu, eğitimin dayandığı esasları mekanlarla bağlantılı olarak düşünebilmek, günümüzdeki eğitimin Osmanlı’daki izlerini sürebilmek ve eğitime dair aşağıdaki soruları yanıtlayabilmekti.
Sıbyan mekteplerine girişin görkemli bir kutlaması olan Amin Alayları nasıl yapılır?
Medreselerde hangi dersler okutulur ve mekanlar nasıl kullanılır?
İptidailerde ders programı nasıldır? Mesela şu an ki ders programımızla benzeşen tarafları var mıdır yoksa apayrı bir program mıdır?
Sıbyan mekteplerinde öğrenciler günde kaç defa azad edilirler ve haftanın hangi günleri azad günleridir?
Rüşdiyelerde yaz tatili kaç gündür? Bizim gibi 3 ay mıdır? Yoksa 3 hafta mıdır?
İptidailer, rüştiyeler, idadiler, sultaniler ve Darülfünun günümüz eğitiminde nereye denk düşerler?
Teşekkür: Bu gezinin organizasyonunu yapan Ataşehir Kent Konseyi yöneticilerinden olan Mustafa Kovanlık’a ve gezi boyunca Ataşehir Kent Konseyi adına bize refakat eden Nail Bey’e teşekkürlerimle…
Geziye dair görsel galeri…
Sinan Can says:
Sn.Ramazan BEDÜK ,olanak dahili ise katılımcı olmaktan onur duyarız.saygıyla-snncn-AznavurSanat
Ay. says:
Hala katilinabiliyor mu? Öyleyse nasil, kayit olunanımıza misafir olunabiliyor mu? Ne olur beni de alin köşeden izlerim sessizce. Ne okur! Bloğunuza hayranım.