
Geliştirdiğim İstanbul Tarih ve Kültür Yarışması adını taşıyan android uygulama Google Play Store’da yayında. Uygulama Tarihi Yarımada, Boğaziçi, Asya Yakası, Avrupa Yakası, Adalar ve Müzeler kategorilerinden oluşuyor. Amaç hem İstanbul’a dair bilgilerimizi sınamak hem de İstanbul’un tarihi ve kültürel değerlerinin eğlenceli bir şekilde tanıtımını sağlamaktır. Uygulamayı indirebileceğiniz link: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.istanbultarihvekulturyarismasi&hl=tr

Milli Mücadele’nin kahramanlarından olan Karabekir Paşa’ya yapılan haksızlıkları biliyoruz. Haksızlıklar o raddeye varmıştı ki, neredeyse idam bile edilecekti. O, Cumhuriyet’e hiç bir zaman düşmanlık beslemedi. Hilafetçi falan da değildi. Sadece Nutuk’ta Kurtuluş Savaşı’nın Mustafa Kemal merkezli anlatılmasına itiraz etti. Her şey öyle Nutuk’ta yazılanlar gibi değildir dedi. Bunun için 15 ciltten oluşan 10 bin sayfalık bir kitap bile kaleme aldı. […]

İstanbul’un çeşmeleri, köşkleri, külliyeleri, kütüphaneleri, çarşıları, kapıları, sarnıçları, parkları, sokakları, hayvanları, deyimleri, lezzetleri dile gelmiş konuşuyorlar, kendilerini anlatıyorlar. Sonra soruyorlar: Bil bakalım benim adım ne? Bana ne derler? Testimiz toplam 5 sorudan oluşuyor. Her soru 20 puan. Toplam 100 puan. Süren ise soru başına 1 dakika olmak üzere toplam 5 dakika. En alttaki gönder butonuna tıkladığında doğru ve yanlış cevaplarını, […]

İtilaf Devletleri’ne ait 73 parça savaş gemisinin İstanbul Limanı’na demirlediği 13 Kasım 1918 de İstanbul’un fiilen işgali başlamıştı. İşgal güçlerinin İstanbul’dan ayrıldığı tarihse 5 yıl sonra olacaktı: Ekim 1923 Patronluğunu İngiltere ve Fransa’nın yaptığı işgal güçleri bu 5 yıl boyunca İstanbul’da hamamdan otele, kuleden camiye, handan okula onlarca yapıyı kullandılar. İşgal güçlerinin, Kuva-yı Milliye’ci direnişçilere işkence yaptıkları bina şimdilerde bir öğretmenevi, karargah […]

Eminönü ve Tahtakale’de bulunan tarihi hanlara Kapalıçarşı’yı ve Mısır Çarşısı’nı bir kenara koyarsak genelde pek ilgi gösterilmez. Bu ilgisizliğin nedeni, hanların birbirine çok benzemeleriyle açıklanır. Oysa kazın ayağı hiç de öyle değildir. Kimi hanlar sunduğu İstanbul manzarasıyla; kimi hanlar çatı katındaki esnaf lokantasıyla; kimi hanlarsa dehlizleriyle, Bizans koridorlarıyla ilgiyi fazlasıyla hak eder çünkü. Balkapanı Hanı da bu hanlardan biridir. Ve rivayete […]

Bazı kitaplar için “neden daha önce okumadım?” dersiniz. Ksenophon’un kaleme aldığı “On binlerin Dönüşü” benim için o kitaplardan. Kimi tarihçiler askeri tarihi bu kitapla başlatıyorlar. Herodot nasıl tarihin babasıysa, Ksenophon’da askeri tarihin babası. Kitapla tanışmam İstanbul’la ilgili yeni projem vesilesiyle oldu. Amacım işime yarayan 40 sayfa kadarını okuyup bırakmaktı. Zira okunması gereken çok kitap var. Ama okudukça içine çekti. Bir […]

Yıl 1696. Mayıs’ın 13’ü. Afyon mahkemesinde Ümmühan adlı köylü bir kız mahkemeye “Ben on beş yaşındayım”baliğa” ve “akile” olmam sebebiyle kendi adıma karar verme hakkına sahibim” diye haykırır. Evet, 319 yıl önce 15 yaşında köylü bir kız mahkemeye böyle bağırır. Daha bitmedi devamı var. Ümmühan, çocuk yaşında zorla nişanlandırıldığı Yazıcızade Mustafa ile evlenmek istemez. Ve çocuk yaşına bakmaz, haykırmaya devam […]

Bir eğitimci gözüyle bakınca her şeyin rengi değişiyor. Oldukça eğlenceli bir senaryosu olan bu çizgi film çocuk büyük herkese hitap ediyor. Bilgi yüklü çünkü. Her bir bölümünde İstanbul’un tarihi yapıtlarını tanıtıyor. Filmin “kötü” kahramanı olan Gürgen, 40’lı yaşlarında kelli felli bir adam. Astronot olmak istiyor. Ama gelin görün ki 7. sınıfta kalmış. Geride kalan 35 yıl boyuncada 8. sınıfa geçmeyi […]

“Kurşun gibiyim. Mavzer gibi. Dağ gibi patlar giderim.” Ahmet Kaya Popüler olarak kullandığımız kimi deyimler, kimi isimler Boğaziçi’nde ya bir semtten türedi, ya bir korudan ya da bir yalıdan. Şarkılarda, türkülerde adı bolca geçen ve bir tüfek çeşidi olan mavzerin hikayesi de Boğaziçi’nde bir yalıda başladı. Bir silah tüccarı: Mösyö Huber Tarabya’da bulunan […]

John Freelly’den Murat Belge’ye ve daha başkaca bir çok yazarın kaleme aldığı İstanbul rehber kitaplarına bakın, hiçbirisi İstanbul’un bu en yaşlı, en eski sur kalıntılarından bahsetmez. Bu en eski İstanbullu, bir manastır harabesinin içinde kesif bir unutuluşa terkedilmiştir çünkü. Yaklaşık 90-95 yıl önce bir grup Fransız arkeolog bu duvarları keşfetmiş. Ama daha sonra bu keşifleri unutulup gitmiş. Sonunda bir tarih […]

İstanbul’un Fethi’ni anlamak isteyene “sur gezisi, fetihe dair derli toplu bir kitap ve bir kahve içimlik kronikler” başlıkları altında özetlenen üç adımlı bir program. Haliç’e gemiler karadan yürütüldü mü, Ulubatlı Hasan diye biri var mı, lağım savaşlarında Osmanlı nasıl yenildi, çatışmalar surların hangi bölgelerinde yoğunlaştı, İstanbul’a nasıl girildi, kente giren Osmanlılar neler yaptılar ve İstanbul nasıl imar olundu gibi popüler […]

Yılanlı Yalı, adını hikayesinden almıştı. Aslanlı Yalı bahçesindeki aslan heykellerinden. Esma Sultan Yalısı, adını sahibinden almıştı tıpkı Fehime Sultan Yalısı gibi. Fenerli Yalı’da olduğu gibi adını mimarisinden alan yalılar da vardı Boğaziçi’nde, Manolyalı Yalı’da olduğu gibi bahçesindeki ağaçlardan adını alan da. Kanlıca’da bulunan, Boğaz’ın en büyük rıhtımlarından birine sahip olan bu yalıysa adını kullanım tarzından, mekanlık yaptığı dışişleri toplantılarından aldı. Şimdilerde […]

İstanbul’un tarihi ve doğal yapılarının eğlenceli bir şekilde tanıtılmasını sağlamak için hazırladığım “İstanbul Konuşuyor” adlı eğitici soru kartlarını sınıflarımda uygulamaya başladım. Soru kartlarının bu kadar etkili olabileceklerini uygulayana kadar düşünmemiştim. Öğrencilerim hem soruların hemen hepsini biliyorlar hem de eğlenerek öğreniyorlar. Üstelik sınıfın çoğu bu etkinlikte aktif hale geliyor. Katılım düzeyi neredeyse sınıfın tümü. Eğlenceli bir İstanbul eğitimi için ideal. Soruları kartlar […]

Kanlıca’nın adını nereden aldığına dair 3-5 rivayet var. Akla yatkın rivayetlerden biri, burada bulunan kan kırmızısı rengindeki yalıların zamanla bulunduğu semte adını vermiş olabileceği. Yoğurdunu bir kenara koyarsak Kanlıca vakt-i zamanında yalılarıyla ünlüymüş. Hala da öyle. Ve bir çok yalıya ev sahipliği yapıyor. Yalılardan biri, eğer rivayet gerçekse Kanlıca’ya adını veren kan kırmızısı renginde. Osmanlı kırmızısı Aşı boyası adı verilen […]

İstanbul’un çeşmelerini, köşklerini, külliyelerini, müzelerini, kütüphanelerini, çarşılarını, kapılarını, sarnıçlarını, parklarını, sokaklarını, hayvanlarını, deyimlerini, lezzetlerini ve daha birçoğunu dile getirip konuşturduğum “İstanbul Konuşuyor” adlı eğitici kartlarım üzerine basında çıkan haberler.

İstanbul’un çeşmeleri, köşkleri, külliyeleri, müzeleri, kütüphaneleri, çarşıları, kapıları, sarnıçları, parkları, sokakları, hayvanları, deyimleri, lezzetleri bu kartlarda dile gelmiş konuşuyor, kendilerini anlatıyor. Sonra soruyorlar: Bil bakalım ben aşağıdakilerden hangisiyim? Bana, ne derler? Beni hangi müzede görebilirsin? Bana, ne taşı derler? Ben, ne yumurtasıyım? Bana, ne burnu derler?.. Bir tür soru-cevap oyun olan bu oyunda soran kişi bazen bir köşkü dillendiriyor bazen […]

biristanbulhayali.com’un Nisan 2015 Mart 2016 arası toplam hiti (okunma, tıklama, fotoğraflar dahil her şey) yaklaşık 10 milyon. Sayfaların okunma istatistiği ise 1 milyon 300 bin.

Başrollerinde padişah ve vezirlerin, canavarlar ve devlerin, falcılar ve müneccimlerin, cadılar ve cinlerin olduğu; gökten elmaların üçer üçer düştüğü fantastik bir diyar İstanbul masalları. Her an sürprizlere gebe olan olay örgüsü, şaşırtıcı sonları ve kıssadan hisseleriyle 7’den 70’e herkese hitap eden bu masal diyarını ikinci dönem okulumuz Türkçe öğretmenleriyle beraber yürüteceğimiz bir proje olan “Her aya bir İstanbul masalı ” çalışması […]

Son zamanlarda sürekli Kapalıçarşı’ya gider oldum. Neredeyse, hemen her hafta sonu oradayım. Malum, İstanbul gezi rehberi serisinin ikinci kitabının son rötuşları için bu gerekiyor. Bu arada bol bol da fotoğraf çekiyorum tabi. İşte onlardan dördü.

Dünyanın en büyük tarihi mezarlık alanlarına sahip olan İstanbul bir mezartaşı müzesi gibidir. Karacaahamet, Eyüp, Edirnekapı gibi mezarlıklar müzenin büyük odaları; cami, tekke ve türbelerin bahçelerinde bulunan ve hazire adını alan mezarlıklar da müzenin küçük odalarıdır. Şimdi yüzlerce olan bu odaların sayısı vakt-i zamanında binlerceydi. Mesela Taksim, Tarlabaşı, Şişhane, Galata hattı komple mezarlıktı ve Büyük Mezarlık, Küçük Mezarlık adı verilen […]

Boğaziçi’nin martıları da güzel karabatakları da. Gri balıkçılları da güzel sakarmekeleri de. Ama yelkovanları bambaşka. Onlar Boğaziçi’nin gizemlileri. Adını bir yelkovan gibi sürekli hareket etmesinden alan yelkovan kuşları, tek başlarına dolaşmazlar. Yüksekten uçmazlar. Minik kanatlarını sürekli çırparken görürsünüz onları. Öyle leylekler ya da bilumum göçmen kuşlar gibi “termal bir akım bulayım da şöyle bir süzülüp keyif yapayım” demezler. Sakın simit […]
Hazırladığım ve birinci kitabını bitirdiğim İstanbul gezi rehberi için fotoğraf çekimlerine başladım

Hazırladığım ve birinci kitabını bitirdiğim; içeriği ve tasarımıyla alanında tek olan İstanbul gezi rehberi için fotoğraf çekimlerine başladım. Dün, Türk ve İslam Eserleri Müzesi’ndeydim. Fotoğraf, Şam Evrakı Koleksiyonu’na ait. Kuran’ın ilk el yazmaları olarak kabul edilen bu el yazmaları, ceylan dersi üzerine yazıldı ve hat sanatımızın temelini teşkil ediyor. Hat sanatına ilgi duyanların illaki bu koleksiyonu görmeleri gerekiyor. Kuran Mekke’de […]

Boğaziçi’nin en güzel yeri diye tabir edilen”Kanlıca’nın orta yerinde” bulunan biri kahverengi, diğeri kırmızı aşı boyalı bu iki yalı vakt-i zamanında tek bir yalıydı. Ve saray teşrifatçısı Ferruh Efendi’ye aitlerdi. Şimdilerde iki ayrı sahibesi var. Yalılardan kahverengi olanının sahibini pek tanımıyoruz ama kırmızı aşı boyalı olanının sahibini yakından tanıyoruz. Ferruh Efendi’nin yalısı Günümüzde protokol olarak adlandırdığımız teşrifat kuralları Osmanlı’da ince […]

Anadolu Hisarı’na sırtını vermiş bu üç katlı, cumbalı, üçgen çatı alınlı, Riyaziyeci İzzet Bey adıyla meşhur bu yalı; çok değil yüzyıl önce bir öğretmenin de Boğaziçi’nde yalı sahibi olabileceğinin alâmet-i farikası. Darüşşafaka Lisesi’nden mezun olduğuna göre öksüz ya da yetim olan İzzet Bey daha sonra yine aynı kurumda matematik (riyaziye) öğretmenliği yapmış. Hayatı boyunca 93 kitap kaleme alan Riyaziyeci İzzet Bey’de […]