Boğaziçi’nin en güzel yeri diye tabir edilen”Kanlıca’nın orta yerinde” bulunan biri kahverengi, diğeri kırmızı aşı boyalı bu iki yalı vakt-i zamanında tek bir yalıydı. Ve saray teşrifatçısı Ferruh Efendi’ye aitlerdi. Şimdilerde iki ayrı sahibesi var. Yalılardan kahverengi olanının sahibini pek tanımıyoruz ama kırmızı aşı boyalı olanının sahibini yakından tanıyoruz.
Ferruh Efendi’nin yalısı
Günümüzde protokol olarak adlandırdığımız teşrifat kuralları Osmanlı’da ince ince detaylandırılmış, disiplinle uygulanan kurallar olduğu için, işi sadece bu kuralları uygulamak olan “teşrifatçılar” adı altında bir meslek grubu bulunuyordu. Yalının sahibi olan Ferruh Efendi’de bu teşrifatçılardan biri olup sarayın teşrifatlarını sağlamakla görevliydi.
Feruh Efendi’nin yalısı, harem ve selamlık olarak yapılandırılmış iki ayrı binadan oluşuyor. Kahverengi ve iki katlı olan kısım yalının harem bölümüyken; kırmızı aşı boyalı olan, yalının selamlık bölümüdür. Dikkat edilebileceği gibi yalının harem kısmı, selamlık kısmından yaklaşık 3-4 kat daha büyüktür. Bu durum Boğaziçi’nde bulunan bir çok yalı için de aynen geçerlidir. Harem kısmında aile hayatı yaşandığından, genelde daha büyük yapılırdı. Ferruh Efendi’nin yalısında bu oran 3-4 katına çıkmış. Haremliğiyle selamlığıyla ortada tek bir yalı vardır yani. İki yalı yoktur. Oysa günümüzde bu durum değişmiştir.
Tek yalıdan iki yalıya
Vakti zamanında tek sahibi olan bu yalının şimdilerde iki ayrı sahibi var. Harem bölümünün sahipleri Ahmet Tanrısever’in kızları olan Muhterem ve Mükerrem Hanım’ken selamlık bölümünün sahibi Minik Serçe adıyla maruf Sezen Aksu. Sezen Aksu, lakabıyla uyumlu minik bir yalıda oturuyor. Anlamlı ve hoş bir tercih olmuş.
Neden tek yalının iki sahibi var sorusunun yanıtını kapitalizmde aramak lazım. Çünkü, yalılar milyon dolarlarla ifade edilmeye başlayınca harem ve selamlık bölümleri ayrı ayrı yalılar olarak satıldılar. Böylece değerleri bir kaç kat arttı.
Not:
- Üsküdar’da bulunan 27 tarihi yalıyı kaleme aldığım yazı için tıklayın: Üsküdar’ın 27 tarihi yalısı
- Beykoz’da bulunan 25 tarihi yalıyı kaleme aldığım yazı için tıklayın: Beykoz’un 25 tarihi yalısı
- Beşiktaş’ta bulunan 8 tarihi yalıyı kaleme aldığım yazı için tıklayın: Beşiktaş’ın 8 tarihi yalısı
- Sarıyer’de bulunan 32 tarihi yalıyı kaleme aldığım yazı için tıklayın: Sarıyer’in 32 tarihi yalısı