. ” Osmanlı mimarları, mimari süslemelerinin örneklerini pek uzak yerlerde aramayıp, kendi evlerinin bahçelerinde bulunan bitkilerden ve çiçeklerden almışlardı. Çünkü, görebilen için estetik, uzak diyarlarda değil yanıbaşındaydı, bahçesindeydi insanın. Bu yüzden Osmanlı mimarları çiçek süslemesi olarak en fazla fasulyeyi sevdi, fasulyeyi tercih etti. Uzun zaman taht sahibiydi fasulye, ta ki İstanbul Düğünçiçeği arz-ı endam edene […]
Aslolan yazıydı. Tarih yazıyla başladı. İnsanlığın tarihi yazıyla taçlandı. Yazı bellekti. Mertebeydi. Candı. Canandı. Yazı aşktı. Kimi zaman Tanrı’nın konuştuğu dil kimi zaman da sevgiliye yazılan aşk cümlecikleriydi. Avrupa’sı, Mısır’ı, Çin’i yazıyı bilirken biz bilmiyorduk. Geç kalmıştık. Ama bi’çare kalmamıştık. Gün oldu devran döndü, aradan binlerce yıl geçti ve Osmanlı’da yazı doruğa erişti. Adına “Hat” dendi. İlk olarak Bağdat’ta gelişen […]
Yukarıdaki kapı İstanbul Üniversitesi’nin kapısı. Kitabenin üzerinde T.C yazan madolyonun altında padişah Abdülaziz’in tuğrası var. Şöyle bir düşünelim: Üzerinde T.C yazan bu madolyon kaldırılsa ve ardındaki padişah Abdülaziz’in tuğrası gün yüzüne çıkarılsa Türkiye’de neler olur? Mesela Türkiye’nin günlerce bu konuyu konuşma ihtimali yüzde kaçtır? Yüzde sıfır mıdır? Yüzde yüz müdür? Yoksa yüzde binbeşyüz müdür? Bölücülük ve Sevr paranoyalarından tutun da İran olacağımıza […]
Ahşap, Anadolu’da dile geldi. Oymasıyla, kakmasıyla, kündekarisiyle meşeye, cevizağacına, kızılcığa, akçaağaca işlendi. Kah caminin kendisi kah minberi kah vaaz kürsüsü kah pencere çıkmaları ahşapla şekillendi, güzelleşti. Bazen boyandı bazen üzerine mozaikler yapıştırıldı. Bazense bedeni oyula oyula kitabeler, ayetler kazındı. Sivil mimarideyse ahşapın en güzel işlendikleri yerler evlerin kapılarıydı. Çünkü Anadolu için kapılar, sokaklarla evin sınırıydı. Kapılar mahremiyetin sinir uçlarıydı. Öyle […]
Ortada gücü ve kudreti temsil eden bir aslan başı, kenarlarda kötülükle savaşı sembolize eden iki ejder. Kem gözlerden sakıyan, düşman güçlerden koruyan ilahi bir tılsım. Şamanın tılsımı. Nerede ise oraya güç veren, koruyup gözeten, düşmana korku salan, sahibine cesaret veren bir tılsım… Aslanbaşlı ve ejder motifli bu eser bir cami kapısının, kapı tokmağı olarak yapılmış. Tunç kapı tokmağı iki tanelermiş. Biri kapının sağında […]
En son Rize’de bazı “çok akıllı muhafazakarlar” üzerinde Mühr-ü Süleyman motifi bulunan Osmanlı mezar taşlarını, bunlar İsrail bayraklarıdır deyip kırmışlardı. Muhtemelen de mezarda yatanı Yahudi sanmışlardı. Gözlerini kırpmadan tarihi bir katliam yapmışlardı. Oysa altı köşeli bu yıldızın Osmanlı dünyasında özel bir yeri vardır. Mesela Barbaros Hayreddin Paşa, denizde seferdeyken rüzgara hükmedebilmek için sancağına Mühr-ü Süleyman motifi nakşettirmişti. Çünkü bu […]
“Kuyumcu ustası, ustalığını ve hünerini göstermek için öyle bir mutluluk kapısı yapmış ki sanki parlak Kabe kapısıdır. Buna imanla bakanlar şaşkınlık içinde kalırlar. Pirinç madeninden levhalar üzerine ince ince kalemkar nakışlarıyla … … bazı değerli taşlar ile süslenmiş ve gümüş halka ve gümüş menteşeler ve gümüş kilitler ile süslenmiş bir eşsiz kapıdır.” Sultanahmet’in ana giriş kapısını anlatan yukarıdaki anlatım Evliya […]
Ayasofya’ya girdiğinizde sizi etkileyecek onlarca şey vardır ama, ikisi derinden etkiler. Biri, sonsuzluk hissi veren ve sonlu olan sizleri yarattığı bu hissiyatla ezen kubbesidir; diğeri de Kazasker Mustafa İzzet Efendi’nin yazdığı 7.5 metreyi bulan boyuyla, bu sonsuzluğa yakışan devasa hat levhalardır. Bu hat levhaları devasa. Çünkü, harf kalınlığı 35 santimetre, bir harfinin büyüklüğü yaklaşık 3-4 metre. Bu boyutuyla İslam dünyasının en büyük hat […]
Eğer abartıysa bana ait değil. Malum ben bir elçiyim. Ve elçiye zeval olmaz. Usta hattatlarımızdan Sami Efendi diyor ki, ” Bir daha böyle bir taş yazacak adamın alnını karışlarım”. Ben ise hat sanatından pek anlamadığım için ancak şöyle söyleyebilirim: ” Gittim, gezdim, gördüm. Çok güzel.” Bunca övgüden sonra gelelim fotoğrafını paylaştığım yazının niteliğine. Sülüs, bir yazı (hat) çeşidi ve ucu 2-3 milimetre […]
Bu motif günümüzde sadece İsrail Bayrağı olarak biliniyor. Hatta kimi zaman bulunduğu yerlerden İsrail Bayrağı diye kazınıyor. Oysa bu motif aynı zamanda İslami bir motif. Bilginin değil de dinsel şövenizmin egemen olduğu bir toplumda pek de yadırgamamak gerek aslında. Bu motife cami duvarlarında, mezar taşlarında, türbelerde sıklıkla rastlayabilirsiniz. Yeter ki bakacak gözünüz, bilecek bir zihniniz, gezecek bir azminiz olsun. Dinsel […]
———————————————————–
————————————————————
———————————————————-
———————————————————-
———————————————————
———————————————————
———————————————————
——————————————————–
————————————————————
——————————————————–
———————————————————
———————————————————–
——————————————————-
———————————————————–
——————————————————–
————————————————————
YAZI ETİKETLERİ
———————————————————-
