Atik Ali Paşa’nın Medresesi ve kesilip biçilen tarih

Yıllardır önünden geçer dururum her geçtiğimde de içimden şunu geçirmişimdir. “Yahu bu medresenin kapısı niye böyle ve niye iki katlı?” Çünkü medrese  bol revaklı avlusu, dersanesi ve hücreleriyle o dönemin medrese mimarisine birebir uyuyordu. Ama iki katlı yapısı ve ilginç kapısıyla bu uyum yok oluyordu.

Geçen hafta Birlik Vakfı’nın Genel Merkezi olarak kullanılan  bu medreseye gittim. Amacım hem Atik Ali Paşa medreseyle ilgili birkaç birşey yazmak hem de fotoğraflamaktı.

Şanslıymışım. Medrese kapalı değildi. Ve vakıf  görevlisi Osman Abi’yle tanışmak iyiydi.

Medreseyi yaptıran Atik Ali Paşa 2. Bayezıt’ın sadrazamlarından ve Bosnalı. Fethettiği kalelerin sayısıyla ün yaparak kısa zamanda devlet kademelerinde yükselip Beylerbeyi olmuş. Tarih 1501’i gösterdiğinde de sadrazam.

Atik Ali Paşa’nın adı kimi kaynaklarda Hadım Ali Paşa diye geçiyor, kimi kaynaklarda da Şehit Ali Paşa. Çünkü Ali Paşa hadım olupta sadrazam olan ilk paşa ve savaş alanında şehit olan ilk sadrazam.

Atik Ali Paşa külliyesini 1498’de  Beylerbeyi iken yaptırmış. Medresesi de bu külliyenin bir parçası. Medrese yapıldığında 16 odadan ve 1 dersaneden oluşuyor. Bu odalar ve dersane bir avlunun çevresinde sıralanmış bir şekilde bulunuyor.Medrese öğrencileri bu odaları hem ders çalışma odaları olarak hemde yatakhane olarak kullanıyorlar.Onun için her odada ocak ve kubbe var. Dersaneyi ise toplu bir şekilde ders gördükleri sınıf ve mescit olarak kullanıyorlar.

Şimdi yazının başında değindim meseleye geliyorum.

Çemberlitaş’ta tramvay yolu genişletme çalışmaları yaparken medresenin kapısının yanında bulunan 4 odayı yıkmışlar.Ve bu odaları arkadaki odaların üstüne eklemişler. Böylece medrese iki katlı olmuş ve avlu epey daralmış. Medresenin kapısını da yıktıklarından yeni bir kapı yapmışlar. Ama kapıyı yaparkende medresenin mimarisine uyar mı uymaz mı diye hiç kafa yormamışlar.

Atik Ali Paşa’nın Medresesi’nin başına gelenler bu kentte tarihi mirasın nasıl kesilip biçildiğine koca bir örnek aslında.

Aşağıda medresenin avlusuna ve üst kata çıkılan merdivenlere ait üç fotoğraf sunuyorum. Çemberlitaş’a yolunuz düştüğünde medreseyi ziyaret etmenizi özellikle öneririm. Avlusu sonbaharda çok güzeldir.

Bu yaziya 4 yorum yapilmis.

• 3 Kasım 2015, 14:37
  Muradiye Şimşek says:

  Eklediğiniz fotoğraflar görünmüyor.

  Yanıtla
• 20 Ocak 2013, 02:30
  Metin Kural says:

  Tramvay hattının döşenmesi 20 yıllık olay. Bahsettiğiniz yolun genişletilmesi her halde epey daha eski. Saygılarımla

  Yanıtla
  • 20 Ocak 2013, 03:43
    Ramazan Bedük says:

    Bahsettiğim tramvay hattı elektirikli tramvay değil, atlı tramvay hattıdır…

    Yanıtla
• 12 Aralık 2011, 23:01
  Ömer Faruk Yayla says:

  Eski bir öğrenciniz olarak sizi zevkle takip ediyorum. Avuçlarınızda bulundurduğunuz ; iyi bir fotoğraf kompozisyonu yakalamak , tarihi zevkli ve anlaşılabilir bir şekilde anlatmak, ve en güzeli bunları yazıya dökebilecek edebi kabiliyet bu siteyi çok renkli bir tarih kitabına dönüştürüyor. Hiç bir zaman İstanbul hayalini düşlememe gafletine düşmemeniz dileğiyle.

  Yanıtla